Rekonesans w Nowym Targu

W środę na Cmentarzu Żydowskim w Nowym Targu wstępne pomiary i rekonesans przeprowadzili: niezastąpiony Aleksander Schwarz z Fundacja Zapomniane oraz Komisja Rabiniczna do spraw Cmentarzy, Zofia Kowarska oraz Szymon Lenarczyk. Udało się ustalić kilka niezwykle ważnych informacji kluczowych dla naszego projektu. W latach okupacji na cmentarzu miały miejsce przerażające wydarzenia. Na tym niewielkim terenie dochodziło do licznych zbiorowych egzekucji. To tutaj w dołach śmierci spoczywa około 1000 (są źródła mówiące nawet o 1500) zamordowanych żydowskich mieszkańców miasta i okolic w tym min. 100 Żydów z Słowackiego Kieżmarku.
Po wojnie zabezpieczony został jeden z dołów śmierci przed nami praca nad lokalizacją i upamiętnieniem ofiar
w pozostałych. Z relacji wiemy, że z braku miejsca na doły śmierci naziści rozkazali niszczyć istniejące groby i w ich miejscu kopano wielkie doły. Przetrwała do dzisiejszych czasów mapa sporządzona przez jednego z ssmanów opisująca przebieg jednej z rzezi. Na mapce zaznaczono miejsce gdzie gromadzono kobiety, dzieci, mężczyzn, drogę do dołów śmierci precyzyjnie wskazano nawet gdzie znajdowała się ziemia z dołów oraz stolik na wódkę dla zapracowanych morderców. Po 76 latach od ostatniej egzekucji bo jeszcze 1943/1944 miały miejsce mamy szanse dopisać kolejny rozdział tej przerażającej historii. Dziękuję naszym ekspertom za kolejny rok współpracy i kolejne miejsce, które godnie upamiętnimy. Tak jak należy. Dla ofiar. Dla Ludzi, nie liczb.